Kuro Satsuma: Różnice pomiędzy wersjami
Utworzono nową stronę "thumb|250|Kuro Satsuma, Japonia, późny okres Edo-Meiji. Ta misternie wykonana ceramiczna misa charakteryzuje się ciemnym, lśniącym szkliwem z delikatnymi spękaniami, podkreślonymi ręcznie malowanymi złotymi i polichromowanymi motywami. Uosabiając elegancję i wyrafinowanie tradycyjnej ceramiki Satsuma, odzwierciedla kunszt i precyzję japońskich garncarzy. '''Kuro Satsuma''' (黒薩摩) to rodzaj tradycyjnej japońskiej ceramik…" |
(Brak różnic)
|
Aktualna wersja na dzień 20:14, 3 wrz 2025

Kuro Satsuma (黒薩摩) to rodzaj tradycyjnej japońskiej ceramiki, która powstała w regionie Satsuma. Znana z głębokiego, czarnego szkliwa i rustykalnej elegancji, ceramika Kuro Satsuma reprezentuje jeden z dwóch głównych stylów ceramiki Satsuma (薩摩焼, Satsuma-yaki), drugim jest Shiro Satsuma (biała Satsuma). Historycznie była kojarzona z codziennym użytkowaniem, szczególnie wśród samurajów i zwykłych ludzi.
Historia
Początki
Kuro Satsuma ma swoje początki na przełomie XVI i XVII wieku, w okresie Azuchi-Momoyama i wczesnym okresie Edo, po japońskich inwazjach na Koreę (1592–1598). W tym czasie garncarze z Korei zostali sprowadzeni do Japonii przez Shimazu Yoshihiro, feudała Satsumy, i osiedlili się w różnych wioskach ceramicznych w całym regionie.
Ci koreańscy rzemieślnicy wprowadzili zaawansowane techniki produkcji ceramiki, które położyły podwaliny pod białe i czarne style naczyń Satsuma.
Ewolucja
Podczas gdy Shiro Satsuma zasłynęła z glazury w kolorze kości słoniowej i delikatnych zdobień emalią, przeznaczonych dla elit i na eksport, Kuro Satsuma pozostała zakorzeniona w lokalnych, użytkowych tradycjach. Powstało ono przede wszystkim jako praktyczne naczynie do codziennego użytku mieszkańców, zwłaszcza do wyrobu czarek do herbaty, butelek na sake i słoików do przechowywania.
Charakterystyka
Materiały
- Glina: Bogata w żelazo lokalna glina z Kagoshimy i okolic
- Szkliwo: Szkliwo o wysokiej zawartości żelaza, które tworzy głębokie, błyszczące, czarne wykończenie
- Wypalanie: Zazwyczaj wypalane w piecach wspinaczkowych (noborigama) w wysokich temperaturach
Wygląd
- Kolor: Bogate, czarne szkliwo, często z brązowymi, czerwonawymi lub fioletowymi tonami
- Tekstura: Szorstka i ziemista ze względu na zawartość żelaza i tradycyjne metody formowania
- Dekoracja: Zazwyczaj minimalistyczna, choć niektóre elementy posiadają proste, ryte wzory lub naturalne szkliwienie jesionowe
Zastosowanie
Naczynia Kuro Satsuma były tradycyjnie używane do:
- Codziennych naczyń do jadalni, takich jak miski i talerze
- Sztućców do herbaty, szczególnie w stylu rustykalnym ceremonie parzenia herbaty
- Butelki na sake (tokkuri) i filiżanki (guinomi)
- Słoiki do przechowywania żywności i płynów
Uosabia estetykę wabi-sabi, kładąc nacisk na prostotę, niedoskonałość i połączenie z naturą.
Piece i centra produkcyjne
Główne obszary produkcji Kuro Satsuma to:
- Piec Ryumonji (龍門司窯) – Jeden z najstarszych i najsłynniejszych pieców produkujących Kuro Satsuma
- Piec Naeshirogawa – Znany z produkcji zarówno czarnej, jak i białej odmiany Satsuma
- Piec Tateno – Przyczynił się do rozwoju wczesnych odmian
Te piece często działały w małych społecznościach wiejskich i przekazywały swoje techniki z pokolenia na pokolenie.
Znaczenie kulturowe
Kuro Satsuma ma wartość kulturową jako forma mingei (rzemiosła ludowego) (民芸, mingei) w Japonii. Została doceniona za:
- Ciągłość historyczną od okresu Edo do dziś
- Rolę w regionalnej tożsamości Kagoshimy
- Integrację z japońską kulturą herbacianą
Dziś jest ceniona przez kolekcjonerów, miłośników herbaty i osoby zainteresowane regionalnymi tradycjami japońskiej ceramiki.
Współczesne odrodzenie i konserwacja
W ostatnich dekadach podejmowano wysiłki w celu przywrócenia Kuro Satsuma:
- Lokalni rzemieślnicy nadal wytwarzają go tradycyjnymi metodami
- Stowarzyszenia i muzea zajmujące się konserwacją rzemiosła w Kagoshimie promują jego dziedzictwo
- Warsztaty i wystawy pomagają edukować społeczeństwo i zachęcać młodsze pokolenia do nauki rzemiosła
Zobacz także
Źródła
- Kato, Tokuro. „Tradycje japońskiej ceramiki”. Tokio: Kodansha International, 1980.
- Japońskie Muzeum Rzemiosła Ludowego. „Katalog ceramiki regionalnej”. Tokio, 1998.
- Rząd Prefektury Kagoshima. „Dobrobyt kulturowy Satsumy”, publikacja oficjalna.