Kakiemon ware

Naczynia Kakiemon słyną z lśniącej, białej porcelany i misternie malowanych emalii nałożonych na szkliwo w stonowanej, a zarazem żywej palecie barw. Charakteryzujące się asymetrycznymi kompozycjami przedstawiającymi ptaki, kwiaty i motywy naturalne, Kakiemon uosabia elegancję, równowagę i wyrafinowanie japońskiej sztuki porcelanowej.

Kakiemon (jap. 柿右衛門, Kakiemon yōshiki) to styl japońskiej porcelany z dekoracją nałożonych na szkliwo, znany jako ceramika „emaliowana”. Styl ten wywodzi się z rodziny Sakaida i był wytwarzany w piecach w mieście Arita, w japońskiej prowincji Hizen (obecnie prefektura Saga) od połowy XVII wieku, w okresie Edo. Jakość dekoracji była wysoko ceniona i szeroko naśladowana przez głównych europejskich producentów porcelany w okresie rokoka.

Historia

Nazwę „Kakiemon” nadał Sakaida Kakiemon I jego pan po tym, jak udoskonalił on wzór bliźniaczych persymonów (kaki) i rozwinął charakterystyczną paletę barw: delikatną czerwień, żółć, błękit i turkusową zieleń, która obecnie jest kojarzona ze stylem Kakiemon. Sakaida Kakiemon I uważany jest za jednego z pierwszych w Japonii, który stosował zdobienie porcelany szkliwem, technikę, której podobno nauczył się od chińskiego rzemieślnika w Nagasaki w 1643 roku.

Styl rozkwitł po załamaniu tradycyjnego eksportu chińskiej porcelany do Europy w wyniku upadku dynastii Ming. Porcelana Kakiemon była eksportowana z Japonii do Europy za pośrednictwem Holenderskiej Kompanii Wschodnioindyjskiej od lat 50. XVII wieku. Styl ten został szybko skopiowany przez nowe europejskie fabryki porcelany w XVIII wieku, w tym w Miśni w Niemczech, Chantilly we Francji i Chelsea w Anglii. Około 1760 roku styl Kakiemon w dużej mierze wyszedł z mody w Europie.

Charakterystyka

Naczynia Kakiemon są podtypem szerszego stylu Arita i słyną z wysokiej jakości, delikatnych i asymetrycznych wzorów. Wzory te były stosowane oszczędnie, aby podkreślić delikatne, mlecznobiałe tło porcelany, znanej w Japonii jako nigoshide. Korpus porcelany często przybierał kształty ośmiokątne, sześciokątne lub kwadratowe.

Charakterystyczne kolory palety Kakiemon to żelazna czerwień, jasnoniebieski, niebieskawozielony i żółty, czasami z delikatnymi złoceniami. Typowe motywy dekoracyjne to:

• Wzór „Przepiórka i proso”: Przedstawia gałązki liści i małe przepiórki.
• „Trzej Przyjaciele Zimy”: Wzory z sosny, śliwy i bambusa.
• „Płyta w studni”: Ilustruje popularną chińską baśń ludową.
• Ptaki i latające wiewiórki
• Kwiaty, zwłaszcza chryzantemy.

Wyroby w stylu kakiemon można znaleźć w wielu kolekcjach muzealnych na całym świecie. Styl ten jest nadal wytwarzany przez rodzinę Sakaida i innych rzemieślników.